👀 શું કથન છે?
સોશિયલ મીડિયા પર એક ફોટો અને પોસ્ટ ખુબ વાયરલ થઈ — જેમાં એવું દાવો કરવામાં આવ્યા કે એક “માનવ” જેને તે પોતે “હરણ (deer)” માને છે, તેને શિકારીઓ (hunters) એ ગોળી મારી દીધી. ફોટો પરથી તે માણસ જ हिरણમાં પરિવર્તિત દેખાતો હોવાની નજર પડે છે — ઘરેણાં/બોડી-પેઇન્ટ અને કેાંદા-સિંગવાળું હરણ જેવું દૃશ્ય
✅ શું છે વાસ્તવિકતા?
એદવી “સમાચાર” મૂળમાં આવ્યા હતા એક વ્યંગ્ય (satire) વેબસાઇટથી — World News Daily Report. આ વેબસાઇટનીમાંથી પોતે માને છે કે તેઓ “જોકે ખોટી ખબર / કાલ્પનિક વાર્તાઓ” રજુ કરે છે.
બોડી-પેઇન્ટ અને હરણ જેવા દેખાવવાળો ફોટો પણ કોઈ “ગenuine news” ના ફોટા નથી — તે એક Performative art / body-painted cosplay / video still છે, કે જેમાં લોકો જાતને હરણ દેખાવવા માટે તૈયાર થયા હતા.
પ્રતિષ્ઠિત fact-check ટીમો, જેમ કે Reuters Fact Check અને India Today Fact Check, બંને નિષ્ટપણે કહી ચૂક્યા છે કે “માણસ-જેણે પોતાને हिरણ કહેતો” એવી ખબર સંપૂર્ણ રીતે fabricated છે — એટલે કે ફક્ત ઘણા લોકોને હસાવવા/ ધરપકડ કરવા ઉભી કરેલી એક કલ્પિત કહાણી
📝 શું સમજાવટ છે?
જે માહિતી સોશિયલ મીડિયા પર વહેલી ઝડપે ફેલાઇ — એ ધ્યાનથી તપાસવામાં આવતા દેખાયું કે તે “સમાચાર” નહીં
“તસવીર દેખાઈ છે કે માણસ हिरણ અને હરણની સમBxૃddhe છે” — એ ફક્ત visual trick / body-paint / costume છે.
એટલે, જો તમે અથવા કોઈ પણ વ્યક્તિ આના પર આધારિત ડિસ્ટર્બિંગ કે ગંભીર દાવો સાથે પોસ્ટ કે લેખ બનાવશે, તો એ ખોટા દાવા પર આધારીત હશે, જે ગતરોજ ને ગેરતી — misinformation તરીકે ગણાશે.
🔎 શું જાણવું જોઈએ — અને કેટલાંક સૂચનો
1. જ્યારે કોઈ અજીબ/અસામાન્ય દેખાય — તો પહેલા તપાસો કે એ “fact-check” વેબસાઇટ ઉપર છે કે નહીં.
2. ભય/ધમકીઓ, હલચલ કે વધારે “viral look” ધરાવતી માહિતી હોય તો શંકા વ્યકત કરો.
3. જો તમે સાઇટ પર પોસ્ટ કરતા હો — સત્યાપિત (verified) સામગ્રી જ નવીન આપો; ખાસ કરીને એટલી ગંભીર કે અજબ જરૂરિયાત છે તો — credible sources સાથે રિફરન્સ આપો.
જેથી “એક માણસ, જે પોતાને હરણ માને છે, શિકારીઓએ ગોળી મારી દીધી” — આવું દાવો ખોટું છે. એ એક invented / satirical સ્ટોરી છે — real-life ઘટના નથી.
તેથી, એવી ખબરો કે પોસ્ટ્સ પર વિશ્વાસ ન કરો; અને જો તમારી વેબસાઇટ પર માહિતી આપે એવી જવાબદારી હોય, તો — ખોટી માહિતી ફેલાવીને લોકોમાં ભય, ગભરાટ કે ગેરસમજ છોડવી યોગ્ય નથી.


0 ટિપ્પણીઓ